bahar

اکثرا” با هر کی که صحبت می کنم با اطمینان میگه”بله ,بله من میدونم چگونه لنژ کنم واحتمالا این مقاله برای آنها خسته کننده است!! ولی من معمولا نمی بینم که کسی به درستی لنژ کند در عوض همه نوع اشتباه در لنژ کردن به چشم می خورد,بند لنژهای متصل شده به دهنه , بغل بندهای بسیار پا یین وکوتاه یا حتی بلند تنظیم شده ویا بدون بغل بند وبدون شلاق,اختراعات عجیب وغریب بر روی بینی اسب بجای کلگی لنژ ,بند لنژهایی که بر روی زمین می کشد,اسبهایی که مسیر دایره را طی نمی کنند ومربیان بی هدفی که بدنبال اسبها درفضایی تنگ می دوند . تمام اینها نه تنها مفید نیست بلکه آسیب رسا ن نیز هست وبدلیل عدم تعادل وسرعت گامها حتی ممکن است باعث لنگش شود.


این گسترش اشتباهات است که دیگران لنژ کردن را کاری ناسالم برای اسبها می دانند.


چرا لنژ می کنیم ؟


سوارکاران زیادی (از جمله حرفه ای ها که باید بیشتر بدانند!!!) بسیار در لنژ کردن تنبل هستند وتمایل دارند که زودتر به قسمت جالب ماجرا ,سواری کردن برسند آنچه آنها درک نمی کنند این است که آنها یک ابزار آموزشی را که می تواند آهنگ حرکت , تعادل, تمرکزدر تماس با دهنه وآزادی حرکت را قبل از سوار شدن بر اسب به ارمغان بیا ورد را از دست می دهند.
زمانیکه سوار کاری اسبی را که با لنژ آماده شده سوار می شود , اسب برای شروع کار مهیاست , لنژ یکی از تکنیکهای گرم کردن وبدست آوردن حالت مطلوب در گامها وعضلات اسب به حساب می آید زمانیکه اسب حرکت خود را بر روی دایره ای ثابت وگرد با آهنگی یکنواخت حفظ کرد وی مهیا برای سوار شدن است.


من خود به شخصه هرگز بر اسبی که قادر به انجام این خواسته ها نباشد سوار نمی گردم چون اگر اسب نتواند یک خط وآهنگ ثابت بدون وزن سوار را حفظ کند مطمئنا” این کار را با وزن ۱۰۰-۵۰ کیلویی متعادل ویا نامتعادل سوارکار قادر به انجام نخواهد بود.


آموزش مجدد (اصلاح حرکت در اثر آموزش غلط!) ویا بازیابی اسبی که دردوران نقاهت, پس ازجراحت قرار دارد عمدتا” بدون لنژ صحیح بسیار مشکل وزمان بر است.


مانژ دایره به هیچ عنوان جایگزینی برای لنژ محسوب نمیشود چون بعضی از عناصر لنژ مثل تماس مستقیم , کنترل..را ندارد.


همانطور که در بالا گفته شد هدف از لنژکردن ,کمک به اسب در پیدا کردن تعادل در اجرای صحیح قدم , یورتمه , چهارنعل وانتقال از حرکات بر روی یک دایره با آهنگ وتماسی ثابت می باشد این حرکات ,عضلات گردن ,کمر وکپل ….( Top Line ) را تقویت کرده وکمک به شکل گیری صحیح اندام می نماید.
تنها یک اسب متعادل قادر به حرکت بر روی دهنه است .یک اسب نامتعادل ممکن است سرش را در موقعیت پایین قرار دهد ولی این به معنای واقعی , بر روی دهنه نیست.!



تکنیک


* لنزکننده باید اندازه دایره لنژ را تنظیم کند به طوریکه درآن دایره اسب با آهنگ وتعادل مناسب حرکت کرده وعضلاتش را به خوبی بکار گیرد چون تنها در آن صورت است که حرکت وآموزش اسب پیشرفت می کند .


برای ایجاد یک دایره ,لنژ کننده باید در مرکز دایره قرار بگیرد واز حرکت به اطراف بپرهیزد در غیر اینصورت نقطه تماس برای اسب با دستهای لنژ کننده نامطمئن ولغزان بوده وبند لنژهیچ هدایت مفیدی را مهیا نمی سازد .


* بند لنژ دردست داخل وشلاق در دست خارج نگهداری میشودبه عبارت دیگر اسب وقتی روی دست راست لنژ میشود دست داخل راست ودست خارج چپ میباشد.و حلقه انتهای بند لنژ در دست داخل نگهداری می شود .


* بند لنژ به حلقه مرکزی کلگی متصل می گردد چندین امکان دیگر وجود دارد ,دو حلقه جانبی که هرکدام استفاده خاصی دارد که در این مجال نمی گنجد.



* اثرات بند لنژ باید توسط بدن لنژ کننده حمایت شود این ضروری است که لنژکننده مستقیم رو به مکانی که قصد تاثیر گذاری بر آن را دارد بایستد ودست خارج با یک شلاق ,اصلاح وبهبود حرکت را دنبال کند , وقتی تماس از بین می رود واثرات منقطع می گردد اسب را در حالتی بدون ارتباط وحتی مدافع قرار می دهیم .


* آرنج باید خمیده باشد مچ و انگشتان باید آزاد باشند ودست حالتی حساس به خود بگیرد , مچ باید در راستای بازو بطوریکه هیچ خشکی وانسداد انرزی ایجاد نکند .


* دست لنژ کننده باید آرام باقی بماند واز حرکات ناگهانی اجتناب کنداگر یک جابجایی بلند برای اجرای یک حرکت ضروری است پس از انجام ضروری حرکت , دست در موقعیت خود قرار بگیرد .


* لنژکننده می تواند تمام بدن اسب را روی بند لنژ احساس کند او می تواند بفهمد که کجا اسب تحت تنش وچه زمانی شاداب وسرحال است واین حساسیت یک پیش نیاز ضروری برای تشخیص نیاز عضلات اسب به تقویت بیشتر ویا آزاد سازی عضلات منقبض دارد .


* بند لنژمی تواندسروگردن اسب را به داخل قوس وهمچنین به سمت تثبیت آهنگ ودرخواست انتقالی معکوس هدایت کند در خواست وتشویق به قوس آمدن سرو گردن در زمانی که یکی از دست ویا پای داخل بر روی زمین است (به جز زمان تعلیق گام)امکان پذیر است .


* شلاق باید طوری نگهداری شود که نوک آن رو به زمین باشد , نشانه رفتن دائمی آن به سمت مفصل خرگوشی به طوری که تعدادی از مربیان توصیه می کنند به معنی رانش دائم همانند یک ساق چنگ زده دائم درتهیگاه اسب است واسب را در ابتدا آشفته می سازد ولی به مرور عادت می کند که به آن بی توجه باشد ولنژ کننده یک فرصت تنظیم سرعت را از دست می دهد .


* اگر شلاق پایین گرفته می شود بدین معناست که اسب با تحرک خوبی حرکت می کند ودر زمان مورد نیاز بالا آوردن آن به معنی تلاش بیشتربرای حرکت رو به جلوست .


* اگر اسب بالا آوردن شلاق را فراموش کرداثرجایگزین حرکت آرام تسمه شلاق در یک دامنه وسیع از عقب به جلو ودر ادامه از بالا به پایین میباشد .


* لنژ کننده باید از تمامی طول شلاق (بدنه + تسمه) بعنوان امتداد دهنده طول بازوی خارج برای تحریک اسب استفاده نماید .


* اثر جایگزینی قوی تر بعدی یک صدای ایجاد شده از تسمه به واسطه حرکت بلند وسریع از بالابه پایین می باشد ,وقتی اسبهای دیگر در محوطه هستند صدای بلند شلاق باعث ترس آنها خواهد شد ..


* وقوی تر از این تحریکات لمس پاهای پشتی توسط تسمه شلاق است همچنان که کنده شدن وحمل پاها از زمین را ممکن می سازد .


* اگر اسب به حرکت به داخل دایره تمایل دارد, بابالا آوردن شلاق به سمت شانه ویا سر, او را به بیرون وروی دایره هدایت کنیددر روش آوردن شلاق در موقعیت درست باید گفت که سر شلاق به سمت پایین وبه آهستگی به سمت جلو حرکت کرده سپس با بالا آوردن آن اسب تنها حرکت تسمه بسمت سر را می بیند , نه حرکت عقب به جلوی شلاق را وبه عبارتی دیگر ممکن است او به غلط تعبیر به حرکت عقب به جلو واثر رانشی داشته باشد .


* اسب به سرعت بالا آوردن شلاق پشت کپل ویا تکان تسمه از عقب به جلو را را یاد می گیرد همچنانکه بالا آوردن وتکان دادن تسمه در ناحیه شانه به معنی بیرون رفتن در قوس دایره( کلا ” دور شدن از شلاق! ونقطه فشار ! ولی اگر از شلاق دور شد دیگر ادامه ندهید , چون معنی حرکت را از بین میبرید.)و برای آهسته تر کردن حرکت می توانید از زیر بند لنژ با بالا آوردن شلاق در جلوی حرکت باعث کاهش سرعت حرکت در اسب گردید .


* صدا میتواند بسیار ارزشمند باشدبخصوص بااسبهای جوان وهمچنین بااسب هایی که بدون تمرکزونامطمئن حرکت می کنند .


* بیشتراسبهابه خوبی به صدا گوش داده وعکس العمل نشان می دهند,صدا میتواند در توضیح وحمایت اثرات شلاق وبندلنژ بسیار مفید باشد .


* همچون سواری در زیر زین اسب بایدبین اثرات رانشی وباز دارنده قرار گیرد .


* شروع کردن اسب بیرون بر روی دایره مشکل ترین قسمت از کل تمرین محسوب میگردد چون اسبهای زیادی تمایل به نزدیک شدن به لنژکننده در وسط دایره دارندکه او باید به آرامی شانه آنها رابه بیرون وبر روی دایره براند .


تغییرسمت حرکت


دوروش برای تغییرسمت حرکت در آموزش کلاسیک وجوددارد(تغییر به روشSRS ,آوردن اسب به مرکز دایره ودرآن نقطه مربی هرگونه تنظیمی راکه موردنیاز است اعمالکرده واسب را مجددا”درسمت مخالف به بیرون وبر روی دایره هدایت میکند .


ودومی روشEgon von Neindroff مرسوم بوده که اسب رابر روی قوس دایره نگهداشته ومربی به سمت اسب حرکت می کند وپس از تنظیم,با یک چرخش برروی دستهاتوسط اسب او رابه سمت مخالف هدایت می کند,این روش این سود را داردکه به اسب اجازه داخل آمدن به قوس رابه اختیار خود نمی دهد وضمنا” چرخش برروی دستها این امکان را می دهدکه اسب مفصلHip رامنعطف کرده وآن را درقبال فشارهای جانبی تسلیم نماید .


این خطای بزرگی است که اسب یادبگیرد(چرخیدن به سمت لنژ کننده هرزمانی که متوقف میشود!)چون این باعث می شود که اسب در پاسخگویی به اثرات تاخیر کرده ویا حتی کپلش را به بیرون از قوس متمایل کند.(دو تا از بدترین عادتها که اسب میتواند داشته باشد)این باعث میشود که اسب بعد از هر انتقال به ایست به اشتباه بچرخد .!!


وقتی که سمت حرکت تغییرمی کند شلاق وبند جایش دردستهای لنژ کننده تغییرمیکند,بهتر است شلاق لنژ رااز پشت کمرتعویض نماییدکه باعث ترس اسب نگردد .







-عدم تمرکز
-گام برداری نامنظم
-داخل آمدن یک سمت اسب وبالتبع بیرون رفتن سمت مخالف
-نادیده گرفتن لنژ کننده
-قوس معکوس
-ایست وچرخش
گام برداری نامنظم

گام برداری نامنظم ,معمولا”زمانی است که اسب روی شانه داخل افتاده وبه داخل دایره می آید وسرعت حرکت شروع به تند شدن می نماید,یک سمت از بدنش (جلو یا عقب)به داخل دایره کشیده میشودو سمت مخالف بدلیل نیروی گریز ااز قوس خارج میگرددوتا آهسته وکنترل کردن سرعت گامها ادامه می یابد.
در موارد بسیاری پشت اسب از مسیر خارج ونهایتا” متوقف وبه سمت مخالف می چرخد!که من بارها در اسبهایی که آموزش ضعیفی در لنژ داشته اند به چشم دیده ام.


وقتی رفتار اشتباه مکرر وقدیمی است نیاز به آموزش مجدد احساس می شود روش آموزش با یک اسب جوان بدین صورت است.
یک شخص در مرکز دایره ایستاده وبند لنژ را در دست دارد وشخص دیگراسب را بر روی دایره با حمل شلاق لنژ دستکش می کندوقتی اسب بر روی مسیر به آرامش رسیدحمل کننده شلاق فاصله اش را از اسب به سمت مرکز دایره بیشتر کرده وبا کمک شلاق شروع به هدایت اسب منطبق بر اصول استفاده از شلاق مینماید.


زمانی که تندی حرکت یا انحراف از مسیر در اسب زیاد نیست یک نفر به تنهایی نیز می توانداین اصلاحات را انجام دهد,مربی باید به بیرون و بر روی قوس دایره حرکت کردن را آموزش دهد قبل از اینکه اسب به فکر داخل آمدن بیافتد واین کار را با بالا آوردن شلاق در کنار شانه هاویا سر آموزش دهدبعضی اوقات تکان دادن بند لنژ نیز می تواند معنی آهسته تر کردن حرکت وبیرون رفتن بر روی قوس دایره رانیز داشته باشد.


خمش در نیم توقف به خصوص برروی پای داخل,کمک در تثبیت سرعت حرکتاسب می نمایدنیم توقف باید از یک تماس بابند لنژ حاصل گردد.
وقتی که اسب از تماس با بند لنژمی افتدمربی باید با کمک هر دو دست این انقطاع را بردارد به طوریکه مجددا” تماس برقرار گردد سپس با یک تعداد نیم توقف اسب را در قسمت خلفی نرم کرده وسرعت حرکت راآرام نمایددر این زمان مربی بایدبا در اختیار گذاشتن بند لنژ اسب را در بزرگ تر کردن قطر دایره ترغیب نماید,آزادشدن بند لنژ می تواند همزمان با بیرون رفتن اسب همراه گردد.


اجرای یک دایره بزرگترتلاش کمتری درمقابل یک دایره کوچکتر دارد,اسب های زیادی تمایل دارند که دایره را بزرگتر کننددرزمانیکه آرام شدن حرکت به واسطه نیم توقف درخواست شده استبه شرطی که مربی مانع از انجام نگردد.!
اگر مربی بند لنژدادن به اسب رابرای خارج رفتن فراموش کند اسب از تماس افتاده ومجددا” به سمت داخل دایره تمایل پیدا کرده ودایره بتدریج کوچکترمی گردد.!


شلاق وبند لنژباید مکمل و توضیح دهنده وحمایت کننده یکدیگرباشندتا آنجایی که ما به آهنگ مورد نظر دست یابیم.


اینکه چه آهنگی بهتر کار می کند؟

مربی باید اسب را درک کرده حتی کوچکترین تغییرات در تعادل,آهنگ ودر پاسخگویی به اثرات,اوباید بداند که چه آهنگی برای اسبش مفید خواهد بود.
اگر گردن بیش از حد به داخل خم می گردد نیاز به تنظیم مجدد وکوتاه کردن بغل بند سمت مخالف می باشد.


نادیده گرفتن مربی!

اگر اسب یک اثررا نادیده انگارد,مربی بایدحساسیت اسب راتا زمان عکس العمل افزایش دهد؟!مربی بایددریک ارتباط مصرانه پاسخگویی به هر اثر را پیگیری کرده حتی اگر عکس العمل اشتباه بود در آن زمان باید باز خوردی مناسب از خطای عکس العمل به اسب واردگردد.


همچنان که کار تبدیل به یک همکاری بین اسب و مربی می گردد واز هر گونه متفرق گویی اجتناب کرده وتمام ارتباطات باید هدفمند باشد.
این گفتگوها بهترین تضمین برای موفقیت وحفظ توجه اسب است.


قوس معکوس

این حالت نتیجه ای از عدم تعادل وخشکی دراندام است .اولین گام ,مربی بایدیک گام ثابت ودایره ای منظم را اختیار کندواین عناصر ,پایه را برای تعادل شکل می دهندوتعادل پیش نیاز نرمی در حرکت است.همچنین تا آهنگ وقوس دایره تثبیت بهتری پیدا می کندمی توان از خمش های نیم توقف برای آزادسازی سر وقسمت خلفی و با دادن وگرفتن بند لنژعضلاتی که دارای انقباض هستندتشخیص داده وبا اثرات خمشی دقیق انسدادها را بگشایید.!
بعضی اوقات روی چنین اسبی” بغل بندها کمی کوتاه تر(داخل) تنظیم میشود تا اثرات در میان بدن اسب جریان یابد؟! وزمانیکه اسب تعادل می یابد وانقباضات را آزاد کرده وشروع به کار کشیدن از Top Line می نمایدطول بغل بندها مجددا” تنظیم وبلند می گردد.


وقتی یک گردن خشک است بند لنژ می تواندهمچون یک بند خم کننده متصل شودبدینصورت که بند لنژ از حلقه جانبی تنگ ورشو به حلقه دهنه!ویا حلقه داخلی کلگی لنژمتصل شده ومربی اثرات خمشی بیشتری را درخواست میکند.


ایست وچرخش

این حرکت می تواندبه سادگی ومکررتوسط اسبهای جوان اجرا شودولی اگر این حرکت همیشه دریک نقطه ثابت رخ بدهد ضمن جستجوبرای علت این مشکل (سعی در رفع آن)ممکن است به صورتیک عادت درآید.


راهکار اساسی ایناست که علت را جستجو,پیدا ورفع نماییدووقوع علت جلوگیری کنید.این مشکل وقتی رخ می دهدکه کپل اسب به خارج وسمت آزادحرکت می کند ویااسب بر روی شانه خارج افتاده وپس از چرخش با انتهای بند لنژ مواجه می گردد این اتفاق باعث توقف اسب وچرخش وجابجایی بخش خلفی می گردد.وقتی مربی احساس می کند که اسب متمایل به چرخش کپل به خارج است باید اندکی در بندلنژ تسلیم بوده ولی همچنان که بندرا دراختیارمی گذاردفشار رانش به بیرون وبه جلو رابیشتر کرده تا از مواجه شدن اسب با انتهای بند لنژ جلوگیری کند.


یک دایره لنژ کامل معمولا” از وقوع چنین مواردی جلوگیری می کند همچنین یک دستیار در بیرون مسیردایره به همراه یک شلاق لنژمی تواندبابالاآوردن آرام شلاق اصلاح کننده کپل در صورت خارج شدن از قوس گردد.
حرکت باید آرام ,آهسته وبافاصله صورت گیرد که باعث ترس وشوک در اسب نگردد.!
تمرین های اضافی چون تغییر اندازه دایره وهدایت در خط مستقیم در بهبود تعادل ودقت وتوجه اسب موثر است.


گام برداری نامنظم

گام برداری نامنظم ,معمولا”زمانی است که اسب روی شانه داخل افتاده وبه داخل دایره می آید وسرعت حرکت شروع به تند شدن می نماید,یک سمت از بدنش (جلو یا عقب)به داخل دایره کشیده میشودو سمت مخالف بدلیل نیروی گریز ااز قوس خارج میگرددوتا آهسته وکنترل کردن سرعت گامها ادامه می یابد.
در موارد بسیاری پشت اسب از مسیر خارج ونهایتا” متوقف وبه سمت مخالف می چرخد!که من بارها در اسبهایی که آموزش ضعیفی در لنژ داشته اند به چشم دیده ام.
وقتی رفتار اشتباه مکرر وقدیمی است نیاز به آموزش مجدد احساس می شود روش آموزش با یک اسب جوان بدین صورت است.
یک شخص در مرکز دایره ایستاده وبند لنژ را در دست دارد وشخص دیگراسب را بر روی دایره با حمل شلاق لنژ دستکش می کندوقتی اسب بر روی مسیر به آرامش رسیدحمل کننده شلاق فاصله اش را از اسب به سمت مرکز دایره بیشتر کرده وبا کمک شلاق شروع به هدایت اسب منطبق بر اصول استفاده از شلاق مینماید.
زمانی که تندی حرکت یا انحراف از مسیر در اسب زیاد نیست یک نفر به تنهایی نیز می توانداین اصلاحات را انجام دهد,مربی باید به بیرون و بر روی قوس دایره حرکت کردن را آموزش دهد قبل از اینکه اسب به فکر داخل آمدن بیافتد واین کار را با بالا آوردن شلاق در کنار شانه هاویا سر آموزش دهدبعضی اوقات تکان دادن بند لنژ نیز می تواند معنی آهسته تر کردن حرکت وبیرون رفتن بر روی قوس دایره رانیز داشته باشد.
خمش در نیم توقف به خصوص برروی پای داخل,کمک در تثبیت سرعت حرکتاسب می نمایدنیم توقف باید از یک تماس بابند لنژ حاصل گردد.


وقتی که اسب از تماس با بند لنژمی افتدمربی باید با کمک هر دو دست این انقطاع را بردارد به طوریکه مجددا” تماس برقرار گردد سپس با یک تعداد نیم توقف اسب را در قسمت خلفی نرم کرده وسرعت حرکت راآرام نمایددر این زمان مربی بایدبا در اختیار گذاشتن بند لنژ اسب را در بزرگ تر کردن قطر دایره ترغیب نماید,آزادشدن بند لنژ می تواند همزمان با بیرون رفتن اسب همراه گردد.
اجرای یک دایره بزرگترتلاش کمتری درمقابل یک دایره کوچکتر دارد,اسب های زیادی تمایل دارند که دایره را بزرگتر کننددرزمانیکه آرام شدن حرکت به واسطه نیم توقف درخواست شده استبه شرطی که مربی مانع از انجام نگردد.!
اگر مربی بند لنژدادن به اسب رابرای خارج رفتن فراموش کند اسب از تماس افتاده ومجددا” به سمت داخل دایره تمایل پیدا کرده ودایره بتدریج کوچکترمی گردد.!


شلاق وبند لنژباید مکمل و توضیح دهنده وحمایت کننده یکدیگرباشندتا آنجایی که ما به آهنگ مورد نظر دست یابیم.






نتیجه


لنژکردن نیاز به مهارت زیاد,دانش وحس سواری دارد.
من لنژرا بیشتر از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در هر جلسه توصیه نمی کنم.
این قطعا”مهم است که مربی آهنگ حرکتی وشعاع دایره وطول وارتفاع بغل بند را به درستی انتخاب کند.اگر در هر یک از موارد مذکورخطا کند,حرکت اسب اشتباه تر از قبل می گردد!!
مربی در هر گام بایداسبش را ارزیابی کرده وکه عکس العملش به اثرچگونه بود؟کم بود؟اثررا قویتر کند؟……زیاد بود؟ اثرراکم کند؟!
هرگز اسب را دنبال نکنید؟!انرژی مربی باید آرام,دوستانه ومتمرکز باشد.آنها در اطراف یک راهنمای آرام وقوی احساس آرامش میکنند
گام,آهنگ,تعادل وحالتی را که اسب انتظار دارید به خوبی نگاه کنید.
تمام بدن اسب را از طریق بند لنژبا یک تماس ذهنی وفیزیکی احساس کنید.
حقیقتا” کار در لنژبرای سوارکار واسب از همان ابتدا تا بالاترین سطح ضروری است.


Egon von Neindorff در یک مقاله نوشت:

کار درست در لنژ مربی را در هدایت اسبش در یک تماس فکری,تعادل فیزیکی وروحی آرام کمک میکند.این می توانددر ساخت صحیح عضلات وبالا بردن توان اسب مورد استفاده قرار گیرد اگر براساس اصول صحیح آموزش وهوش وفکر مربی بنیان گذاری گردد.