13-12-2010, 09:42 AM | #1 |
(کاربر باتجربه)
تاریخ عضویت: Nov 2010
نوشته ها: 138
|
شطرنج در ایران
شطرنج در ایران نسخه خطی شاهنامه: فرستاده پادشاه هند، شطرنج را به دربار انوشیروان دادگر میآورد. کارنامه اردشیر پاپکانتردید یکی از کهنترین نوشتههای ایران – و شاید جهان - که به وضوح از شطرنج یاد میکند، کتاب کارنامه اردشیر پاپکان (کارنامک ارتخشیر پاپکان) است. در این نوشته آمده است: "اردشیر به فر خدای در چوگان، سواری، چترنگ و شکار برتری یافت." این سند یکی از قدیمیترین اسنادِ مکتوبیاست که به بازی شطرنج اشاره دارد و عدهای همین سند را دلیل بر ابداعِ شطرنج توسط ایرانیان دانستهاند. گزارش شطرنج روایاتی که ورود شطرنج را به ایران با عهدِ ساسانی همزمان میدانند اغلب از ماتیکان چترنگ یا چترنگنامک (گزارش شطرنج) گرفتهشدهاست و مشابهِ آن را فردوسی در شاهنامه به نظم درآورده. این داستان – که به چندین شیوه نقل میشود- چنین است: در زمان پادشاهی خسرو انوشیروان، شاهی از شاهانِ هند که دیورسام خوانده میشد فرستادهای را به دربارِ ایران روانه داشت. فرستاده پس از به جای آوردنِ آدابِ دربار، گنجها و خواستههای گرانبهایی را به شاهِ ایران پیشکش کرد و تختهای از شطرنج با مهرههایی از عاج و زمرد نیز فراز آورد. آنگاه به پادشاهِ ایران چنین گفت: که ای شاهِ شاهان! من از سویِ شهریارِ هند بدین کار گمارده شُدَم تا شما را بگویم آنچه را که از شهریارم شنیدهام. شهریارِ ما گفت که هیچ برتری نیست مگر به دانش و خِرَد و اینک که شما خود را از ما برتر میدانید، پس بایسته است که دانشِ شما نیز از دانشِ ما افزون باشد. اینک ما این شطرنج را به سویِ شما فرستادیم تا شما روش و شیوه آن را – چنان که هست- بازیابید؛ اگر از این کار فرومانید، آنگاه باید ساو و باج بر ما بفرستید و اگر توانستید، آنگاه ما باجگزارِ شما خواهیم بود. » در پایانِ این داستان، بزرگمهر، وزیرِ انوشیروان، راه و شیوه این بازی را درمییابد و بدینسان ایرانیان بر هندیان غالب میآیند. ابوریحان بیرونی در تحقیق ماللهند روایت دیگری را درباره ورود شطرنج به ایران میپذیرد و آن این که در روزگار خسرو انوشیروان، برزویه پزشک به هند رفته و مورد پذیرش پادشاه آن دیار قرار میگیرد؛ آنگاه بازی شطرنج را همراه با کتاب پنچهتنتره یا کلیله و دمنه به عنوان سوغات به ایران میآورد. این روایت نیز از روایات مورد پذیرش درباره ورود شطرنج به ایران است. آنچه مسلم است شطرنج در ایران پیش از اسلام و به خصوص در ایران ساسانی در بین مردم و به خصوص میان شاهزادگان و اشراف پرطرفدار بودهاست. با اینحال بسیاری از زرتشتیان شطرنج را در ایران کهنتر دانسته، باور دارند که سپیتمان زرتشت خود این بازی را پدید آورده و به گشتاسب هدیه کرده است؛ اما سندی تاریخی بر این نمیتوان ارائه نمود. |
برچسب ها |
ورزش, شطرنج |
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان) | |
|
|
War Dreams Super Perfect Body Scary Nature Lovers School Winner Trick Hi Psychology Lose Addiction Survival Acts The East Travel Near Future Tech How Cook Food Wonderful Search Discommend
Book Forever Electronic 1 Science Doors The Perfect Offers Trip Roads Travel Trip Time Best Games Of Shop Instrument Allowedly