انواع شطرنج

[maryam20]

انواع شطرنج

به غیر از شطرنج فعلی سه نوع شطرنج دیگر با قواعد و مهره‌هایی نزدیک به این شطرنج وجود دارد.

بعد از شطرنجی که بنا بر برخی روایات هندی‌ها بناکردند و شطرنج امروزی شبیه آن است، بزرگمهر حکیم و دانشمند ایرانی شطرنجی جدید ابداع کرد.

صفحه‌ای مستطیل شکل بود که از شانزده عرض و چهار ستون تشکیل شده بود. تعداد خانه‌ها همان شصت و چهار عدد بود. مهرها همان شانزده عدد برای هر طرف و حرکت و زدن آن‌ها نیز همان بود. فقط شکل چیدن فرق داشت که در شکل می بینید.

این شطرج قابلیت بازی با تاس را نیز داشت، به طوری که کسی که ابتدا تاس بیشتری می‌آورد بازی را آغاز می‌کرد. سپس در حرکات بعداگر شش می‌آورد باید با شاه، پنج با وزیر، چهار با فیل، سه با اسب، دو با رخ و یک با پیاده بازی کند. اگر شش بیاید و خانه‌ای برای شاه نباشد، مات نیست، مثالش آوردن شش در نرد است. و اگر مهرای بتواند دیگری را بگیرد، تا عددش نیاید نمی‌تواند این کار را بکند.

و اگر پیاده‌ای به عرض شانزدهم برسد، وزیر می‌شود.بعد از شطرنج بزرگمهر، رومیان دو شطرنج بنا کردند، نخستین شطرنج بر روی صفحه‌ای به شکل دایره بنا شد. به این صورت که نخست یک دایره با نام حصن قرار دادند، سپس چهار دایره در اطراف حصن قرار دادند و آن را به شانزده قسمت تقسیم کردند، همان شصت و چهار خانه شد. نحوهٔ چیدن مهره‌ها را در شکل نشان داده ایم. حرکات مهره‌ها نیز همان است.

شاه اگر وارد حصن شود هیچ مهره‌ای نمی‌تواند به او کیش بدهد تا از حصن خارج شود، در واقع در حصن هیچ گزندی نمی بیند. پیاده نیز اگر به خانهٔ مقابل خود در خطوط دشمن برسد، وزیر می‌شود. شطرنج دیگری که رومی‌ها ساختند، شطرنجی بود ده در ده که هشت مهره به مهره‌های شطرنج امروزی اضافه شده بود، چهار شیر و چهار پیاده.شکل را ببینید. خانه‌های حصن خاصیتی مثل شطرنج دایره‌ای برای شاه دارند.مهرهٔ شیر مانند فیل آن زمان حرکت می‌کرد، با این تفاوت که فیل دو خانه در هر قطر می پریده ولی شیر سه خانه. به جای شیر، شتر نیز آمده است.

به هر حال گونه‌هایی که گفته شد، اکنون دیگر منسوخ شده اند، کما اینکه در آن زمان نیز شطرنجی که به شطرنج امروزی شبیه است، بیشتر بازی می‌شده.

ابن هم تصاویری از انواع شطرنج: