ارابه رانی در ایران باستان

[bahar]

ارابه رانی در ایران باستان

در بازیهای المپیك باستان گاهگاهی مسابقات ارابه‌رانی دو اسبه و چهار اسبه انجام می‌شد. اما خیلی پیشتر از آن ایرانیان به ارابه و ارابه‌رانی آشنایی داشته‌اند.
در كتاب تمدن هخامنشی از علی سامی آمده است: ... آریاها با گردونه‌هایی كه اسبها آن را می‌كشیدند وزن و فرزند خود را از نقطه‌ای به نقطه دیگر حمل می‌كردند.
در گنجینه جیحون- گنجینه‌ای كه كنار رودی منشعب از رود سیحون میان راه تاش و گرگان نزدیكی راه سمرقند كشف شده- ارابه زرینی است كه نه تنها شاهكار زرگری مهمی است بلكه نمونه‌ای از یك ارابه سلطنتی را نشان می‌دهد.

یكی از جالبترین مهرهای هخامنشی، مهر داریوش كبیر است كه در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. نقش روی این مهر عبارتست از ارابه دو اسبه كه اسبان آن در حال تاخت هستند و لاشه شیر كشته‌ای در زیر دست و پای اسبها به زمین افتاده است.

در ارتش پارت از ارابه برای حمل زنان غیرعقدی پادشاهان استفاده می‌كردند. ارابه در آن زمان جنبه تجملی و تفننی داشته نه جنبه جنگی و رسمی.
در زمان ساسانیان برای پیروزی در جنگ و حمله و دفاع از ارابه استفاده می‌كرده‌اند. این ارابه‌ها با اسبهای مخصوصی كشیده می‌شدند.
با حمله اعراب به ایرانیان گردونه‌ها از بین رفتند و دیگر در ارتش ایران دیده نشدند.

در كتاب كوروش نامه اثر گزنفون آمده است:

«... سپس كوروش فرمان داد مسابقه ارابه‌رانی آغاز شود و به هر یك از قهرمانان گاو فربهی اهدا شد تا قربانی كنند و ضیافتی برپا سازند. علاوه بر این جامهای متعدد پیروزی بین برندگان مسابقات توزیع نمودند. به كوروش نیز در ازای پیروزی‌اش گاو فربهی اهدا شد، گاو را پذیرفت ولی جامهای زرین را به «فرولاس» كه در نظم امور دربار مهارت و مجاهدت بسیاری نموده بود بخشید.»